sitma

KORUNMA: Sıtma mücadelesinde başarılı olabilmek için bulaş halkasını ortadan kaldırmak gerekir. Bunun için rezervuar insanların tedavisi ve aracı anofellerin üremesini önleyici tedbirlerin alınması gerekir. Antimalaryal ilaçlardan klorokuin ve diğerlerine ilaç direncinin gelişmesi ve yaygınlaşması, ensektisidlerin aracı anofellere etkisinin azalması korunma tedbirlerinin önem kazanmasına neden olmuştur. 

Korunma tedbirleri arasında en önemlisi sivrisinek ısırımına maruz kalmamaktır.bunun için, geceleyin sivrisinek ağlarının kullanımı, sivrisinek ısırımını azaltmaya uygun giysiler giymek, insekt repellentlerinin ve sinek spreylerinin kullanımı gereklidir. Bu tedbirler %100 koruyucu olmamaktadır. İlaveten kemoprofilaksi yapılır. Direnç bildirilmemiş yerlerde klorokuin eritrositik enfeksiyonu baskılama için kullanılır. Sıtma sahalarına gitmeden 2 hafta önce ve bu bölgeyi terk ettikten sonra 6 hafta daha klorokuin alınmalıdır (Tablo 6-7-8-9). Bu sahalardan dönenlere P.vivax ve P. ovale enfeksiyon riskini önlemeğe 14 gün süre ile primakuin relapsları önlemeye verilir.

Kloroquin dirençli P. falciparum sahalarında koruyucu olarak meflokuin, proguanil+klorokuin verilir. Doksisiklin meflokuin dirençli P. falciparum sahalarında korumada kullanılır (Tablo 7-9).

Toplum seviyesinde kemoprofilaksi yapılmasını, ilaç direnç tehlikesi, bulaş sahalarında uzun süreli itaat azlığı, doğal bağışıklık gelişimindeki muhtemel gecikme, masraf, ilaç toksisitesi, temin etme ve dağıtım düzeni bakımından Dünya Sağlık Örgütü tarafından tavsiye edilmiyor. Sıtma bakımından çok işbirliği ve daha iyi eğitilmiş toplumların olduğu yerlerde ufak çocuklara ve gebe kadınlara yöneltilmiş çevre kemoprofilaksisi uygulanabilir. 

Günümüzde, aşı geliştirme çabaları "kokteyl" aşılara doğru yönelmiş durumdadır. Zira farklı sıtma antijenleri ve sıtma parazitinin hayat-döngüsünün farklı devrelerine ait birçok epitopları vardır. Böylece, sporozoit, merozoit ve gametosit antijenlerinin bir kombinasyonunu aşı içermelidir. Bunlara karşı oluşan antikorlar diğerlerine karşı koruma sağlamadığından bu üç antijenin aşıda bulunması gereklidir.